Bài Tập SGK Vật Lí 10 - Chân Trời Sáng Tạo

Giải SGK bài 20 Động học của chuyển động tròn Vật lí 10 Chân trời sáng tạo

Bài viết sau đây của HocThatGioi sẽ hướng dẫn bạn những phương pháp và lời giải chi tiết nhất, giúp giải quyết toàn bộ các câu hỏi và bài tập trong bài 20 Động học của chuyển động tròn. Các câu hỏi này nằm ở các trang 126, 127, 128, 129, 130 Vật lí 10 Chân trời sáng tạo. Hy vọng các bạn sẽ nắm chắc và hiểu được toàn bộ bài học sau khi xem bài viết dưới đây.

Giải SGK câu hỏi mở đầu trang 126 Vật lí 10 Chân trời sáng tạo

Quỹ đạo của vệ tinh nhân tạo của Trái Đất (Hình 20.1) có hình dạng gì? Tốc độ chuyển động của vệ tinh có phụ thuộc độ cao của vệ tinh đối với Trái Đất hay không?
Giải SGK bài 20 Động học của chuyển động tròn Vật lí 10 Chân trời sáng tạo 9
Phương pháp giải:
Quan sát hình vẽ.
Lời giải chi tiết:
– Quỹ đạo của vệ tinh nhân tạo của Trái Đất có hình tròn.
– Tốc độ chuyển động của vệ tinh phụ thuộc vào độ cao của vệ tinh đối với Trái Đất (minh chứng sẽ được học trong bài).

Giải SGK mục 1 trang 126, 127 Vật lí 10 Chân trời sáng tạo

Dưới đây là các phương pháp giải và đáp án chính xác nhất cho các câu hỏi hoạt động ở mục 1 Định nghĩa radian. Số đo cung tròn theo góc ở các trang 126, 127 trong bài 20 SGK Vật lí 10 Chân trời sáng tạo. Các bạn có thể tham khảo ở ngay bên dưới nhé!

Giải SGK câu hỏi 1 trang 126

Khi cánh quạt quay, mọi điểm trên cánh quạt đều quét một cung tròn (Hình 20.2). ta có thể tính trực tiếp chiều dài cung tròn này nếu biết được góc quét bởi cánh quạt không?
Giải SGK bài 20 Động học của chuyển động tròn Vật lí 10 Chân trời sáng tạo 10
Phương pháp giải:
Quan sát hình vẽ và vận dụng kiến thức toán học.
Lời giải chi tiết:
Theo công thức tính chu vi đường tròn có bán kính R, ta có chiều dài của nửa đường tròn bằng πR.
Vì cung tròn của đường tròn có chiều dài là R tương ứng với góc 1 rad nên chiều dài tương ứng với góc π rad.

Giải SGK câu hỏi 2 trang 127

Nêu công thức tính chiều dài cung tròn s mà các em đã được học. Trong công thức này, đơn vị của góc là gì? Hãy đề xuất công thức tính chiều dài cung tròn trực tiếp và đơn giản hơn.
Giải SGK bài 20 Động học của chuyển động tròn Vật lí 10 Chân trời sáng tạo 11
Phương pháp giải:
Vận dụng kiến thức đã học.
Lời giải chi tiết:
– Công thức tính chiều dài cung tròn s đã được học là: $s = \frac{\pi \cdot R \cdot \alpha}{180}$
– Trong công thức trên, $\alpha$ được tính theo đơn vị là độ.
– Công thức tính chiều dài đơn giản hơn: $s = \alpha \cdot R$; trong đó $\alpha$ có đơn vị là rad.
Với $\alpha^\circ = \alpha(rad) \cdot \frac{180^\circ}{\pi}$

Giải SGK câu hỏi luyện tập trang 127

Hãy xác định số đo góc đặc biệt theo radian.

Giải SGK bài 20 Động học của chuyển động tròn Vật lí 10 Chân trời sáng tạo 12
Phương pháp giải:
$x^\circ = \frac{x \cdot \pi}{180} rad$
Lời giải chi tiết:
Số đo theo độ$0^\circ$$30^\circ$$45^\circ$$60^\circ$$90^\circ$$180^\circ$$360^\circ$
Số đo theo radian$0$$\frac {\pi}{6}$$\frac {\pi}{4}$$\frac {\pi}{3}$$\frac {\pi}{2}$$\pi$$2\pi$

Giải SGK câu hỏi 3 trang 127

Khi cánh quạt trần quay một góc α, điểm A trên cánh quạt đi quãng đường s dài bằng bao nhiêu (Hình 20.6)?
Giải SGK bài 20 Động học của chuyển động tròn Vật lí 10 Chân trời sáng tạo 13
Lời giải chi tiết:
Quãng đường điểm A đi được là: $s = \alpha_{(radian)} \cdot R$

Giải SGK câu hỏi 4 trang 127

Ta cần lưu ý gì khi sử dụng công thức (20.2) để tính độ lớn của một góc chắn cung tròn có chiều dài s.
Lời giải chi tiết:
Lưu ý khi sử dung biểu thức $s = \alpha \cdot R$ là góc $\alpha$ có đơn vị là radian.
Với $\alpha^\circ = \alpha(rad) \cdot \frac {180^\circ}{\pi}$

Giải SGK mục 2 trang 128, 129 Vật lí 10 Chân trời sáng tạo

Dưới đây là các phương pháp giải và đáp án chính xác nhất cho các câu hỏi hoạt động ở mục 2 Tốc độ trong chuyển động tròn ở các trang 128, 129 trong bài 20 SGK Vật lí 10 Chân trời sáng tạo. Các bạn hãy xem ngay lời giải chi tiết bên dưới dưới nhé!

Giải SGK câu hỏi 5 trang 128

Em đứng yên trên mặt đất. Vì Trái Đất tự quay quanh trục của nó nên em cũng chuyển động theo. Tốc độ chuyển động của em phụ thuộc những yếu tố nào?
Lời giải chi tiết:
Tốc độ chuyển động của em phụ thuộc vào tốc độ góc (góc quay được trong một đơn vị thời gian).

Giải SGK câu hỏi luyện tập trang 129

Các vệ tinh của hệ thống GPS (hệ thống định vị toán cầu) (Hình 20.9) quay một vòng quanh Trái Đất sau một thời gian 12 giờ (gọi là chu kì). Hãy xác định tốc độ góc của các vệ tinh này.
Giải SGK bài 20 Động học của chuyển động tròn Vật lí 10 Chân trời sáng tạo 14
Phương pháp giải:
Biểu thức tính tốc độ góc: $\omega = \frac {2\pi}{T}$
$T$ là chu kì $(s)$.
Lời giải chi tiết:
Đổi $T = 12 giờ = 12.86400 s = 1.036.800 s$
Tốc độ góc của các vệ tinh là:
$\omega = \frac {2\pi}{T} = \frac {2\pi}{1036800} \approx 6,06\cdot10^{-6} (rad/s)$

Giải SGK câu hỏi 6 trang 129

Quan sát Hình 20.10, giải thích tại sao ta thấy phần cánh quạt ở gần trục quay rõ hơn phần ở xa trục quay? Biết rằng khi vật chuyển động càng nhanh, mắt ta sẽ càng khó để nhìn.
Giải SGK bài 20 Động học của chuyển động tròn Vật lí 10 Chân trời sáng tạo 15
Phương pháp giải:
Biểu thức mối liên hệ giữa vận tốc, tốc độ góc và bán kính: $v = \omega \cdot R$
Tốc độ càng lớn (vật chuyển động càng nhanh) thì mắt càng khó nhìn.
Lời giải chi tiết:
– Trong chuyển động tròn, mỗi điểm trên bán kính đều có cùng tốc độ góc, nhưng vì mỗi điểm này có quãng đường khác nhau nên vận tốc khác nhau.
– Những điểm thuộc phần trục quay có quãng đường nhỏ hơn những điểm ở xa trục trục quay nên vận tốc của những điểm ở gần trục quay nhỏ hơn vận tốc ở những điểm xa trục quay
$\Rightarrow$ Phần cánh quạt ở gần trục quay rõ hơn phần ở xa trục quay.

Giải SGK mục 3 trang 129, 130 Vật lí 10 Chân trời sáng tạo

Dưới đây là những phương pháp và lời giải chi tiết, chính xác nhất cho các câu hỏi luyện tập và vận dụng thuộc mục 3 Gia tốc hướng tâm của chuyển động tròn đều nằm ở các trang 129, 130 bài 20 SGK Vật lí 10 Chân trời sáng tạo. Các bạn có thể tham khảo ngay đáp án bên dưới nhé.

Giải SGK câu hỏi 7 trang 129

Trong chuyển động tròn đều, tốc độ của vật là không đổi. Vậy, chuyển động tròn đều có gia tốc không?
Lời giải chi tiết:
Trong chuyển động tròn đều, tuy vận tốc có độ lớn không đổi nhưng lại có phương luôn thay đổi. Vì gia tốc đặc trưng cho sự thay đổi của vận tốc nên chuyển động tròn đều có gia tốc.

Giải SGK câu hỏi vận dụng trang 130

Hãy suy ra gia tốc hướng tâm của một điểm ở chính giữa một nan hoa xe đạp trong ví dụ trên. Từ đó, có thể suy ra điều gì?
Lời giải chi tiết:
+ Gia tốc hướng tâm của một điểm chính giữa nan hoa xe đạp: $a_{ht} = \omega^2 \cdot R$
+ Ta có $\omega$ luôn không đổi trong quá trình chuyển động, nên những điểm càng xa tâm thì gia tốc càng lớn và ngược lại.
$\Rightarrow$ Gia tốc hướng tâm phụ thuộc vào khoảng cách từ điểm tới tâm.

Giải SGK bài tập trang 130 Vật lí 10 Chân trời sáng tạo

Phần bài tập của bài 20 Động học của chuyển động tròn nằm ở trang 130 SGK Vật lí 10 Chân trời sáng tạo sẽ giúp các bạn củng cố những kiến thức đã được học trong bài. Dưới đây là những phương pháp giải và đáp án chi tiết, chính xác nhất mà các bạn có thể tham khảo. Cùng xem ngay bên dưới nhé!

Giải SGK bài tập 1 trang 130

Em hãy điền vào chỗ trống ở bảng dưới đây:

Giải SGK bài 20 Động học của chuyển động tròn Vật lí 10 Chân trời sáng tạo 16
Phương pháp giải:
$\alpha^\circ = \alpha(rad) \cdot \frac {180^\circ}{\pi}$
$\alpha(radian) = \frac {\alpha^\circ \cdot \pi}{180}$
Lời giải chi tiết:
+ $15^\circ = \frac {15 \cdot \pi}{180} = \frac {\pi}{12} radian$
+ $\frac {3\pi}{4} = \frac {3}{4} \cdot 180 = 135^\circ$
+ $150^\circ = \frac {150 \cdot \pi}{180} = \frac {5\pi}{6} radian$
+ $\frac {\pi}{10} = \frac {1}{10} \cdot 180 = 18^\circ$
Độ$15^\circ$$135^\circ$$150^\circ$$18^\circ$
Rad$\frac {\pi}{12}$$\frac {3\pi}{4}$$\frac {5\pi}{6}$$\frac {\pi}{10}$

Giải SGK bài tập 2 trang 130

Tìm chiều dài của một cung tròn của đường tròn có bán kính 1,2 m, được chắn bởi góc 200$^\circ$.
Phương pháp giải:
Biểu thức tính chiều dài của một cung tròn: $s = α \ cdot R$
+ $α$ là góc quay (rad)
+ $R$ là bán kính (m)
$\alpha(radian) = \frac {\alpha^\circ \cdot \pi}{180}$
Lời giải chi tiết:
Đổi $200^\circ = \frac {200 \cdot \pi}{180} = \frac {10\pi}{9} (radian)$
$\Rightarrow$ Chiều dài của cung tròn là:
$s = \alpha \cdot R = 200^\circ = \frac {10\pi}{9} \cdot 1,2 \approx 4,2(m)$

Giải SGK bài tập 3 trang 130

Trong hệ thống GPS (hệ thống định vị toàn cầu), mỗi vệ tinh nhân tạo quay xung quanh Trái Đất được hai vòng trong một giây, có độ cao khoảng 20 200 km so với mặt đất. Tính tốc độ và gia tốc hướng tâm của mỗi vệ tinh. Cho bán kính của Trái Đất bằng 6400 km.
Phương pháp giải:
+ Biểu thức tính tốc độ: $v = \omega \cdot R$
+ Biểu thức tính gia tốc hướng tâm: $a_{ht} = \omega^2 \cdot R$
Trong đó:
+ $\omega$: tốc độ góc (tốc độ quay trong 1 giây) (rad/s)
+ $R$: khảng cách từ vật đến tâm (m)
Lời giải chi tiết:
Ta có: $\omega= 2 vòng/s = 2.2π = 12,57 rad/s; R = 20 200 + 6400 = 26 600 km = 2,66.10^7 m$
Tốc độ của mỗi vệ tinh là:
$v = \omega \cdot R = 12,57 \cdot 2,66 \cdot 10^7 \approx 3,34 \cdot 10^8 (m/s)$
Gia tốc hướng tâm của mỗi vệ tinh là:
$a_{ht} = \omega^2 \cdot R = 12,57^2 \cdot 2,66 \cdot 10^7 \approx 4,2 \cdot 10^9 (m/s^2)$

Cảm ơn các bạn đã theo dõi bài viết của HocThatGioi. Bài viết trên đã giải quyết tất cả các câu hỏi luyện tập, vận dụng cùng các bài tập trong bài 20 Động học của chuyển động tròn ở các trang 126, 127, 128, 129, 130 Vật lí 10 Chân trời sáng tạo. Hy vọng bài viết sẽ giúp các bạn giải đáp được các thắc mắc của mình trong bài học này. Cảm ơn các bạn đã theo dõi, hẹn gặp lại vào các bài viết tiếp theo nhé.

Bài viết khác liên quan đến Lớp 10 – Vật Lý – Động học của chuyển động tròn điều
Back to top button
Close