Vật lí 10

Lý thuyết kèm bài tập cấu tạo chất và thuyết động học phân tử chất khí đầy đủ chi tiết nhất

Cấu tạo chất và thuyết động học phân tử chất khí là một trong những nội dung vô cùng quan trọng trong chương trình Vật lý THPT nói chung và Vật lý 10 nói riêng. Biết được điều đó, hôm nay HocThatGioi sẽ gửi đến các bạn bài viết Lý thuyết kèm bài tập cấu tạo chất và thuyết động học phân tử chất khí đầy đủ chi tiết nhất để bạn đọc có thể nắm vững kiến thức này nhé!

I. Lý thuyết cấu tạo chất và thuyết động học phân tử chất khí

1. Cấu tạo chất

1.1 Những điều đã học về cấu tạo chất

  • Các chất được cấu tạo từ các hạt riêng biệt là phân tử.
  • Các phân tử chuyển động không ngừng.
  • Các phân tử chuyển động càng nhanh thì nhiệt độ của vật càng cao.

1.2 Lực tương tác phân tử

Giữa các phân tử cấu tạo nên vật có lực hút và lực đẩy

Khi khoảng cách giữa các phân tử nhỏ thì lực đẩy mạnh hơn lực hút, khi khoảng cách giữa các phân tử lớn thì lực hút mạnh hơn lực đẩy, khi khoảng cách giữa các phân tử rất lớn thì lực tương tác không đáng kể.

Mô hình của lực hút và lực đẩy phân tử:

Lý thuyết kèm bài tập cấu tạo chất và thuyết động học phân tử chất khí đầy đủ chi tiết nhất 2

1.3 Các thể rắn, lỏng, khí

Vật chất được tồn tại dưới các thể khí, thể lỏng và thể rắn.

  • Ở thể khí, lực tương tác giữa các phân tử rất yếu nên các phân tử chuyển động hoàn toàn hỗn loạn. Chất khí không có hình dạng và thể tích riêng.
  • Ở thể rắn, lực tương tác giữa các phân tử rất mạnh nên giữ được các phân tử ở các vị trí cân bằng xác định, làm cho chúng chỉ có thể dao động xung quanh các vị trí này. Các vật rắn có thể tích và hình dạng riêng xác định.
  • Ở thể lỏng, lực tương tác giữa các phân tử lớn hơn ở thể khí nhưng nhỏ hơn ở thể rắn, nên các phân tử dao đông xung quang vị trí cân bằng có thể di chuyển được. Chất lỏng có thể tích riêng xác định nhưng không có hình dạng riêng mà có hình dạng của phần bình chứa nó

2. Thuyết động học phân tử chất khí

2.1 Nội dung cơ bản của thuyết động học phân tử chất khí

  • Chất khí được cấu tạo từ các phân tử có kích thước rất nhỏ so với khoảng cách giữa chúng.
  • Các phân tử khí chuyển động hỗn loạn không ngừng, chuyển động này càng nhanh thì nhiệt độ của chất khí càng cao.
  • Khi chuyển động hỗn loạn, các phân tử khí va chạm vào nhau và va chạm vào thành bình gây áp suất lên thành bình.

2.2 Khí lí tưởng

Chất khí trong đó các phân tử được coi là các chất điểm và chỉ tương tác khi va chạm gọi là khí lí tưởng.

=> Xem thêm Lý thuyết kèm bài tập quá trình đẳng nhiệt và định luật Bôi-lơ-Ma-ri-ốt đầy đủ chi tiết nhất

II. Bài tập SGK cấu tạo chất và thuyết động học phân tử chất khí

Bài 1 trang 154

Tóm tắt nội dung về cấu tạo chất
    Hướng dẫn giải:
    Các chất được cấu tạo từ các hạt riêng biệt là phân tử.
    Các phân tử chuyển động không ngừng.
    Các phân tử chuyển động càng nhanh thì nhiệt độ của vật càng cao.

    Bài 2 trang 154

    So sánh các thể khí, lỏng, rắn về các mặt sau đây:
    1. Loại phân tử
    2. Tương tác phân tử
    3. Chuyển động phân tử
      Hướng dẫn giải:
      Ở thể khí các nguyên tử, phân tử ở xa nhau.
      Lực tương tác giữa các nguyên tử, phân tử rất yếu nên các nguyên tử, phân tử chuyển dộng hoàn toàn hỗn độn. Do đó, chất khí không có hình dạng và thể tích riêng. Chất khí luôn chiếm loàn bộ thể lích của bình chứa và có thể nén được dễ dàng.
      Ở thể rắn, các nguyên tử, phân tử ở gần nhau.
      Lực tương tác giữa các nguyên tử, phân tử chất rắn rất mạnh nên giữ dược các nguyên tử, phân tử này ở các vị trí xác định và làm cho chúng chỉ có thể dao động xung quanh các vị trí cân bằng xác định này. Do đó các vật rắn có thể tích và hình dạng riêng xác định.
      Thể lỏng được coi là trung gian giữa thể khí và thể rắn.
      Lực tương tác giữa các phân tử chất lỏng lớn hơn lực tương tác giữa các nguyên tử, phân tử chất khí nên giữ được các nguyên tử, phân tử không chuyển động phân tán ra xa nhau. Nhờ đó chất lỏng có thể tích riêng xác định. Tuy nhiên, lực này chưa đủ lớn như trong chất rắn để giữ các nguyên tử, phân tử ở những vị trí xác định. Các nguyên tử, phân tử ở thể lỏng cũng đao động xung quanh các vị trí cân bằng, nhưng những vị trí này không cố định mà di chuyển. Do đó chất lỏng không có hình dạng riêng mà có hình dạng của phần bình chứa nó.

      Bài 3 trang 154

      Nêu các tính chất của chuyển động của phân tử
        Hướng dẫn giải:
        Loại phân tử : đều giống nhau (cùng một chất)
        Tương tác phân tử : chất khí < chất lỏng < chất rắn
        Chuyển động phân tử:
        1. Chất khí : tự do, hỗn loạn
        2. Chất lỏng : chuyển động xung quanh các vị trí cố định trong thời gian ngắn rồi chuyển vị trí khác.
        3. Chất rắn : chuyển động xung quanh vị trí cố định.

        Bài 4 trang 154

        Định nghĩa khí lí tưởng
          Hướng dẫn giải:
          Là chất khí trong đó các phân tử được coi là chất điểm và chỉ tương tác khi va chạm với nhau.

          Bài 5 trang 154

          Tính chất nào sau đây không phải là của phân tử ?

          Bài 6 trang 154

          Khi khoảng các giữa các phân tử rất nhỏ, thì giữa các phân tử

          Bài 7 trang 155

          Tính chất nào sau đây không phải là của phân tử của vật chất ở thể khí?

          Bài 8 trang 154

          Nêu ví dụ chứng tỏ giữa các phân tử có lực hút , lực đẩy.
            Hướng dẫn giải:
            Ví dụ về lực hút giữa các phân tử: cho hai thỏi chì có mặt nhẵn tiếp xúc với nhau thì chúng hút nhau (vì khi đó khoảng các giữa các phân tử ở 2 mặt gần nhau)
            Cho chất khí nhốt vào một xilanh rồi đẩy pittông nén lại. Ta chỉ nén khối khí đến một thể tích nào đó thôi vì khi đó lực đẩy giữa các phân tử là rất lớn, chống lại lực nén của pittông.

            Như vậy, bài viết về Lý thuyết kèm bài tập cấu tạo chất và thuyết động học phân tử chất khí đầy đủ chi tiết nhất của HocThatGioi đến đây đã hết. Qua bài viết, hy vọng sẽ giúp các bạn tiếp thu được các kiến thức bổ ích. Đừng quên Like và Share để HocThatGioi ngày càng phát triển. Cảm ơn các bạn đã theo dõi hết bài viết

            Bài viết khác liên quan đến Lớp 10 – Vật Lý – Chất khí
            Back to top button
            Close