Tổng hợp các dạng bài tập amino axit có lời giải chi tiết

Lê Tài Tháng Mười Một 5, 2021

Ngoài những câu hỏi lý thuyết về amino axit, thì trong các đề các thi THPTQG còn xuất hiện một số câu hỏi thuộc các dạng bài tập amino axit được HocThatGioi tổng hợp và giải chi tiết cho các bạn dưới đây. Các dạng bài tập amino axit chủ yếu dựa vào tính chất hóa học của nó, cũng như các dạng bài tập amin đã được HocThatGioi tổng hợp ở bài viết trước về Lý thuyết amino axit. Để hiểu và học tốt thì mời các bạn theo dõi bài viết dưới đây nhé.

Các dạng bài tập amino axit muốn giới thiệu cho các bạn đó là: amino axit tác dụng HCl, amino axit tác dụng với dung dịch NaOH và cuối cùng đó là phản ứng đốt cháy.

Dạng 1: Amino axit tác dụng với HCl và tác dụng với NaOH.

1. Lý thuyết cần nắm:

Amino axit phản ứng HCl:
Amino axit + HCl $\rightarrow$ Muối
Ví dụ: Alanin + HCl
$CH_{3}CH-(NH_{2})COOH$ + HCl $\rightarrow$ $CH_{3}CH-(NH_{3}Cl)$
Phương pháp làm bài: $m_{muối}= m_{amino axit} + m_{HCl}$

Amino axit phản ứng với NaOH:
Amino axit + NaOH $\rightarrow$ Muối + Nước
Ví dụ: Glyxin+ NaOH
$NH_{2}CH_{2}COOH + NaOH \rightarrow NH_{2}CH_{2}COONa + H_{2}O$
Phương pháp làm bài: $m_{muối}= m_{amino axit}+ m_{NaOH}- m_{H_{2}O}$

2. Bài tập áp dụng

Một vài câu hỏi có lời chi tiết cho các bạn tham khảo để hiểu hơn về dạng toán

Câu 1: Cho 20,15 gam hỗn hợp X gồm glyxin và alain phản ứng với 200ml dung dịch HCl 1M, thu được dung dịch Y. Dung dịch Y phản ứng vừa đủ 450 ml dung dịch NaOH 1M. Thành phần % về khối lượng của glyxin trong hỗn hợp X là ?

Hướng dẫn giải
glyxin: a mol
alanin: b mol
Phản ứng: X +HCl —> Y + NaOH —> Muối + Nước
Ta có:

n_{NaOH}= n_{HCl}+ n_{COOH}

n_{COOH}

= 0,45- 0,2 =0,25 mol
Hỗn hợp X có khối lượng 20,15 nên có 1 phương trình: 75a + 89b= 20,15 (1)
Bảo toàn COOH: a + b= 0,25 (2)
Từ (1) và (2) a= 0,15 mol và b= 0,1 mol

m_{glyxin}= \frac{0,15*75}{20,15}*100= 55,83

Câu 2: Cho 12,55 gam muối

CH_{3}CH(NH_{3}Cl)COOH

tác dụng với 150 ml dung dịch

Ba(OH)_{2}

1M. Cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được m gam chất rắn. Giá trị m là ?

Hướng dẫn giải:

n_{OH^{-}}= 0,15*2= 0,3 mol

OH^{-} + H^{+} —> H_{2}O

OH^{-}= 0,3 mol và H^{+}= 0,2 mol —> Nước = 0,2 mol

Bảo toàn khối lượng:

12,55 + 0,15*171= m_{rắn} + 0,2* 18

m_{rắn}= 34,6 gam

Dạng 2 : Phản ứng đốt cháy amino axit

1. Lý thuyết cần nắm

Công thức của Amino axit:

Với amino axit có 1 nhóm $NH_{2}$ và 1 nhóm COOH:
$NH_{2}RCOOH$ hoặc $C_{n}H_{2n+1}O_{2}N$

Với amino axit chưa xác định được số nhóm $NH_{2}$ và nhóm COOH:
$C_{x}H_{y}O_{z}N_{t}$

Phương pháp làm bài :

Bảo toàn nguyên tố C,H,N,O
Số lượng nguyên tố ban đầu và sau phản ứng phải bằng nhau.
Ví dụ: Ban đầu 3C thì số C sau phản ứng cũng phải là 3
Bảo toàn khối lượng:
Theo chất: $m_{Amino axit}= m_{C} + m_{H} + m_{O} + m_{N}$
Theo phản ứng: $m_{X} + m_{O} = m_{CO_{2}} + m_{H_{2}O}$

Lưu ý:

Nếu $n_{H_{2}O} - n_{CO_{2}}= n_{Amino axit} \rightarrow$ Amino axit đó chứa 1 nhóm $NH_{2}$ và 2 nhóm COOH
Nếu $n_{CO_{2}}= n_{H_{2}O}\rightarrow$ Amino axit đó có 1 nhóm COOH và 1 nhóm $NH_{2}$

2. Bài tập áp dụng

Dưới đây là một số bài tập về Phản ứng đốt cháy amino axit để các bạn luyện tập và tham khảo.

Câu 1: Đốt cháy hoàn toàn 8,7 gam amino axit X(chứa 1 nhóm COOH ) thì thu được 0,3 mol

CO_{2}

, 0,25 mol

H_{2}O

và 1,12 lít

N_{2}

Tìm CTPT của X?

Hướng dẫn giải:
BTKL:

m_{O_{2}}=10,4 gam \rightarrow n_{O_{2}}

= 0,325 mol
BT O: x*2 + 0,325*2= 0,3*2 + 0,25

\rightarrow x

= 0,1 mol

n_{C}= 0,3 mol

n_{N}= 2*0,05= 0,1mol

n_{H}=2* 0,25= 0,5 mol

n_{C}: n_{H}: n_{O}: n_{N}= 0,3: 0,5: 0,2: 0,1 = 3: 5: 2: 1

X có CTPT là

C_{3}H_{5}O_{2}N

Câu 2: Hỗn hợp X gồm 1 mol aminoaxit no, mạch hở và 1 mol amin no, mạch hở. X có khả năng phản ứng tối đa với 2 mol HCl hoặc 2 mol NaOH. Đốt cháy hoàn toàn X thu được 6 mol

CO_{2}

x mol

H_{2}O

và y mol

N_{2}

. Các giá trị x, y tương ứng là:

Hướng dẫn giải:
Aminoaxit là

C_{m}H_(2m-1)O_{4}N

, amin là

C_{n}H_{2n+3}N

Phản ứng cháy:

C_{m}H_(2m-1)O_{4}N \rightarrow mCO_{2} + H_{2}O + N_{2}

C_{n}H_{2n+3}N \rightarrow nCO_{2} + H_{2}O +N_{2}

Số mol CO₂ là : n+m =6
Số mol

H_{2}O

= n + m+ 1 = 7.
Số mol N₂ = 1.

Dạng 3: Từ các alpha amino tạo thành các peptit

Vậy Alpha amino axit là gì ? Cách tạo ra peptit ra sao ?

Alpha amino axit là một amino axit mà trong phân tử của nó có nhóm amino $NH_{2}$ và nhóm COOH, mà trong đó nhóm amino $NH_{2}$ được gắn vào nguyên tử C thứ hai kể từ gốc COOH.

Một vài ví dụ về Alpha amino axit: Glysin, Alanin , Valin , Lysin và Axit Glutamic

Cách tạo thành peptit: Để tạo thành peptit thì cần nhiều alpha amino axit liên kết với nhau tạo để tạo thành một peptit. Các alpha amino axit liên kết với nhau qua liên kết CO-NH giữa chúng.

Ví dụ 1: Từ 2 gốc gly và ala có thể tạo thành bao nhiều đipeptit

Hướng dẫn giải:

2 Đipeptit

Glu-Ala
Ala-Gly

Ví dụ 2: Từ 3 gốc Gly, Ala và Val có thể tạo thành bao nhiêu Đipeptit và bao nhiêu Tripeptit

Hướng dẫn giải:

6 Đipeptit

Gly-Ala, Ala-Gly
Gly-Val, Val-Gly
Ala-Val, Val-Ala

6 Tripeptit

Gly-Ala-Val, Gly-Val-Ala
Ala-Gly-Val, Ala-Val-Gly
Val-Gly-Ala, Val-Ala-Gly

Như vậy, bài viết về Các dạng bài tập amino axit đến đây đã hết. Qua bài viết này , hi vọng các bạn tiếp thu được nhiều kiến thức bổ ích để cải thiện quá trình học tập của mình. Để theo dõi những kiến thức liên quan được HocThatGioi tổng hợp qua những bài viết dưới đây