SGK Toán 7 - Cánh Diều

Giải SGK bài Tập hợp Q các số hữu tỉ chương 1 Toán 7 Cánh diều tập 1

Trong bài này, HocThatGioi sẽ cùng bạn giải quyết toàn bộ các câu hỏi khởi động, vận dụng, bài tập trong bài Tập hợp Q các số hữu tỉ. Các bài tập sau đây thuộc bài 1 chương 1 – Số hữu tỉ trang 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 Toán 7 Cánh diều tập 1. Hy vọng các bạn có thể hiểu được trọn vẹn bài học sau khi xem hết các phương pháp giải và lời giải cực chi tiết mà HocThatGioi trình bày ở dưới.

Trả lời câu hỏi SGK bài Tập hợp Q các số hữu tỉ

Dưới đây là phương pháp và bài giải chi tiết cho các câu hỏi, hoạt động khám phá, thực hành cùng phần luyện tập ở các trang 5, 6, 7, 8, 9, 10 trong bài Tập hợp Q các số hữu tỉ. Cùng HocThatGioi đi tìm đáp án ngay nhé!

Câu hỏi khởi động trang 5

Giải SGK bài Tập hợp Q các số hữu tỉ chương 1 Toán 7 Cánh diều tập 1 9
Các chỉ số nhiệt độ nêu ở trên có được viết dưới dạng phân số không?
Phương pháp giải:
Viết số thập phân dưới dạng phân số có mẫu số là lũy thừa của 10 như đã học.
Lời giải chi tiết:
Các số chỉ nhiệt độ nêu trên có viết được dưới dạng phân số. Cụ thể:
$-1,3=\frac{-13}{10} ;-0,5=\frac{-5}{10}=\frac{-1}{2} $
$ 0,3=\frac{3}{10} ;-3,1=\frac{-31}{10}$

Hoạt động 1 trang 5

Viết các số -3; 0,5; $2 \frac{3}{7}$ dưới dạng phân số.
Phương pháp giải:
Biểu diễn số nguyên a dưới dạng phân số $\frac{a}{1}$
Số thập phân dưới dạng phân số có mẫu số là lũy thừa của 10.
Hỗn số dương $a \frac{b}{c}=\frac{a . c+b}{c}$
Lời giải chi tiết:
$-3=\frac{-3}{1}$
$ 0,5=\frac{5}{10}=\frac{1}{2} $
$2 \frac{3}{7}=\frac{2.7+3}{7}=\frac{17}{7}$

Luyện tập vận dụng 1 trang 6

Các số $21 ;-12 ; \frac{-7}{-9} ;-4,7 ;-3,05$ có là số hữu tỉ không? Vì sao?
Phương pháp giải:
Số hữu tỉ là số viết được dưới dạng phân số $\frac{a}{b}(a, b \in Z, b \neq 0)$.
Lời giải chi tiết:
Các số $21 ;-12 ; \frac{-7}{-9} ;-4,7 ;-3,05$ có là số hữu tỉ vì chúng đều viết được dưới dạng phân số $21=\frac{21}{1} ;-12=\frac{-12}{1} ; \frac{-7}{-9}=\frac{7}{9} ;-4,7=\frac{-47}{10} ;-3,05=\frac{-305}{100}=\frac{-61}{20}$

Hoạt động 2 trang 6

Biểu diễn số hữu tỉ $\frac{7}{10}$ trên trục số.
Phương pháp giải:
Chia đoạn thẳng đơn vị thành 10 phần bằng nhau. Lấy một đoạn làm đơn vị mới ( đơn vị mới bằng $\frac{1}{10}$ đơn vị cũ)
Số hữu tỉ $\frac{7}{10}$ được biểu diễn bằng điểm nằm bên phải gốc $\mathrm{O}$, cách gốc $\mathrm{O}$ một đoạn bằng 7 đơn vị mới.
Lời giải chi tiết:
Giải SGK bài Tập hợp Q các số hữu tỉ chương 1 Toán 7 Cánh diều tập 1 10

Luyện tập vận dụng 2 trang 7

Biểu diễn số hữu tỉ -0,3 trên trục số.
Phương pháp giải:
Viết các số hữu tỉ dưới dạng phân số: -0,3 = – $\frac{3}{10}$
Chia đoạn thẳng đơn vị thành 10 phần bằng nhau. Lấy một đoạn làm đơn vị mới ( đơn vị mới bằng $\frac{1}{10}$ đơn vị cũ).
Số hữu tỉ – $\frac{3}{10}$ được biểu diễn bằng điểm nằm bên trái gốc $\mathrm{O}$, cách gốc $\mathrm{O}$ một đoạn bằng 3 đơn vị mới.
Lời giải chi tiết:
Giải SGK bài Tập hợp Q các số hữu tỉ chương 1 Toán 7 Cánh diều tập 1 11

Hoạt động 3 trang 7

Quan sát hai điểm biểu diễn các số hữu tỉ $\frac{5}{4}$ và $\frac{-5}{4}$ trên trục số sau:
Giải SGK bài Tập hợp Q các số hữu tỉ chương 1 Toán 7 Cánh diều tập 1 12
Nêu nhận xét về khoảng cách từ hai điểm $\frac{5}{4}$ và $\frac{-5}{4}$ đến điểm 0.
Phương pháp giải:
So sánh khoảng cách từ hai điểm $\frac{5}{4}$ và $\frac{-5}{4}$ đến điểm 0.
Lời giải chi tiết:
Hai điểm biểu diễn các số hữu tỉ $\frac{5}{4}$ và $\frac{-5}{4}$ cách gốc 0 một khoảng bằng nhau.

Luyện tập vận dụng 3 trang 8

Tìm số đối của mỗi số sau: $\frac{2}{9} ;-0,5$
Phương pháp giải:
Số đối của số hữu tỉ $\frac{a}{b}$ là số hữu tỉ $\frac{-a}{b}$.
Lời giải chi tiết:
Số đối của $\frac{2}{9}$ là – $\frac{2}{9}$
Số đối của $-0,5$ là 0,5

Hoạt động 4 trang 8

So sánh:
a) $-\frac{1}{3}$ và $\frac{-2}{5}$
b) 0,125 và 0,13
c) $-0,6$ và $\frac{-2}{3}$
Phương pháp giải:
a) Đưa 2 phân số về dạng cùng mẫu số dương rồi so sánh tử số của 2 phân số: Phân số nào có tử số lớn hơn thì lớn hơn
b) So sánh 2 số thập phân: So sánh các hàng tương ứng từ trái qua phải của 2 số thập phân
c) Viết chúng dưới dạng phân số rồi so sánh 2 phân số.
Lời giải chi tiết:
a) Ta có:
$-\frac{1}{3}=\frac{-5}{15} ; \frac{-2}{5}=\frac{-6}{15}$
Vì $-5>-6$ nên $\frac{-5}{15}>\frac{-6}{15}$ hay $-\frac{1}{3}>\frac{-2}{5}$
b) $0,125-10 \text { nên } \frac{-9}{15}>\frac{-10}{15} \text { hay }-0,6>\frac{-2}{3}$

Luyện tập vận dụng 4 trang 9

So sánh:
a) $-3,23$ và $-3,32$
b) $-\frac{7}{3}$ và $-1,25$
Phương pháp giải:
a) So sánh 2 số thập phân dương: So sánh các hàng tương ứng từ trái qua phải của 2 số thập phân
Nếu $a>b$ thì $-a<-b$.
b) Viết chúng dưới dạng phân số rồi so sánh 2 phân số.
Lời giải chi tiết:
a) Ta có: 3,23 -3,32
b) Ta có: $-\frac{7}{3}=\frac{-28}{12} ;-1,25=\frac{-125}{100}=\frac{-5}{4}=\frac{-15}{12}$
Vì $-28<-15$ nên $\frac{-28}{12}<\frac{-15}{12}$ hay $-\frac{7}{3}<-1,25$

Hoạt động 5 trang 10

Giả sử hai điểm a, b lần lượt biểu diễn hai số nguyên a,b trên trục số nằm ngang. Với a < b, nêu nhận xét về vị trí của điểm a so với điểm b trên trục số đó.
Phương pháp giải:
Biểu diễn 2 số nguyên trên trục số nằm ngang.
Lời giải chi tiết:
Nếu a < b thì điểm a nằm bên trái điểm b trên trục số.
Nhận xét: Trên trục số nằm ngang, điểm biểu diễn số hữu tỉ nhỏ hơn nằm bên trái điểm biểu diễn số hữu tỉ lớn hơn.

Giải bài tập SGK bài Tập hợp Q các số hữu tỉ

Để củng cố lại những kiến thức đã học, các bạn hãy cùng ôn tập qua phần giải đáp chi tiết các bài tập trong SGK bài Tập hợp Q các số hữu tỉ trang 10, 11 sách Toán 7 Cánh diều tập 1 dưới đây nhé!

Bài tập 1 trang 10

Các số $13,-29 ;-2,1 ; 2,28 ; \frac{-12}{-18}$ có là số hữu tỉ không? Vì sao?
Phương pháp giải:
Số hữu tỉ là số viết được dưới dạng phân số $\frac{a}{b}(a, b \in Z, b \neq 0)$
Lời giải chi tiết:
Các số $13,-29 ;-2,1 ; 2,28 ; \frac{-12}{-18}$ có là số hữu tỉ vì:
$13=\frac{13}{1} ;-29=\frac{-29}{1} ;-2,1=\frac{-21}{10}$
$ 2,28=\frac{228}{100}=\frac{54}{25} ; \frac{-12}{-18}=\frac{2}{3}$
Chú ý: Một số nguyên cũng là một số hữu tỉ.

Bài tập 2 trang 10

Chọn kí hiệu ” $\in$ “, “ $\notin$ ” thích hợp cho ?]:
a) $21 ? \mathbb{Q}$;
c) $\frac{5}{-7} ? \mathbb{Z}$;
d) $0 ? \mathbb{Q}$
e) $-7,3 ? \mathbb{Q}$;
g) $3 \frac{2}{9} ? \mathbb{Q}$.
Phương pháp giải:
Số hữu tỉ là số viết được dưới dạng phân số $\frac{a}{b}(a, b \in Z, b \neq 0)$
Dùng kí hiệu ” $\in$ ” nếu số thuộc tập hợp
Dùng kí hiệu ” $\notin$ ” nếu số không thuộc tập hợp
Lời giải chi tiết:
a) $21 \in \mathrm{Q}$
b) $-7 \notin N$
c) $\frac{-5}{7} \notin \mathrm{Z}$
d) $0 \in \mathrm{Q}$
e) $-7,3 \in$ Q
g) $3 \frac{2}{9} \in \mathrm{Q}$

Bài tập 3 trang 10

Trong các phát biểu sau, phát biểu nào đúng, phát biểu nào sai?
a) Nếu $a \in \mathbb{N}$ thì $a \in \mathbb{Q}$
b) Nếu $a \in \mathbb{Z}$ thì $a \in \mathbb{Q}$
c) Nếu $a \in \mathbb{Q}$ thì $a \in \mathbb{N}$
d) Nếu $a \in \mathbb{Q}$ thì $a \in \mathbb{Z}$
e) Nếu $a \in \mathbb{N}$ thì $a \notin \mathbb{Q}$
g) Nếu $a \in \mathbb{Z}$ thì $a \notin \mathbb{Q}$
Phương pháp giải:
Tập hợp các số hữu tỉ $ \mathbb{Q}=\left\{\frac{a}{b} ; a, b \in \mathbb{Z} ; b \neq 0\right\} $
$ \mathbb{N}=\{0 ; 1 ; 2 ; \ldots\} $
$ \mathbb{Z}=\{\ldots,-2 ;-1 ; 0 ; 1 ; 2 ; \ldots\}$
Lời giải chi tiết:
a) Nếu $a \in \mathbb{N}$ thì $a \in \mathbb{Q}=>$ Đúng
b) Nếu $a \in \mathbb{Z}$ thì $a \in \mathbb{Q}$ => Đúng
c) Nếu $a \in \mathbb{Q}$ thì $a \in \mathbb{N}=>$ Sai. Vì a là số hữu tỉ thì chưa chắc a là số tự nhiên.
d) Nếu $a \in \mathbb{Q}$ thì $a \in \mathbb{Z}=>$ Sai. Vì a là số hữu tỉ thì chưa chắc a là số nguyên.
e) Nếu $a \in \mathbb{N}$ thì $a \notin \mathbb{Q}=>$ Sai. Vì các số tự nhiên là các số hữu tỉ
g) Nếu $a \in \mathbb{Z}$ thì $a \notin \mathbb{Q}=>$ Sai. Vì các số nguyên là các số hữu tỉ

Bài tập 4 trang 11

Quan sát trục số sau và cho biết các điểm A, B, C, D biểu diễn những số nào?
Giải SGK bài Tập hợp Q các số hữu tỉ chương 1 Toán 7 Cánh diều tập 1 13
Phương pháp giải:
Điểm biểu diễn số hữu tỉ a là điểm a.
Quan vị trí các điểm A, B, C, D trên trục số và trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết:
Các điểm A, B, C, D biểu diễn lần lượt các số: $-\frac{9}{7} ;-\frac{3}{7} ; \frac{2}{7} ; \frac{6}{7}$

Bài tập 5 trang 11

Tìm số đối của mỗi số sau: $\frac{9}{25} ; \frac{-8}{27} ;-\frac{15}{31} ; \frac{5}{-6} ; 3,9 ;-12,5$.
Phương pháp giải:
Số đối của số x kí hiệu là: -x
Lời giải chi tiết:
Số đối của các số $\frac{9}{25} ; \frac{-8}{27} ;-\frac{15}{31} ; \frac{5}{-6} ; 3,9 ;-12,5$
lần lượt là: $-\frac{9}{25} ; \frac{8}{27} ; \frac{15}{31} ; \frac{5}{6} ;-3,9 ; 12,5$.

Bài tập 6 trang 11

Biểu diễn số đối của mỗi số đã cho trên trục số sau:
Giải SGK bài Tập hợp Q các số hữu tỉ chương 1 Toán 7 Cánh diều tập 1 14
Phương pháp giải:
Số đối của một số a nằm bên kia số 0 và cách 0 một khoảng bằng với khoảng cách từ điểm a đến điểm 0.
Lời giải chi tiết:
– Số đối của $\frac{-5}{6}$ là $\frac{5}{6}$
– Số đối của $\frac{-1}{3}$ là $\frac{1}{3}$
– Số đối của 1 là -1
– Số đối của $\frac{7}{6}$ là $\frac{-7}{6}$
Giải SGK bài Tập hợp Q các số hữu tỉ chương 1 Toán 7 Cánh diều tập 1 15

Bài tập 7 trang 11

So sánh:
a) 2,4 và $2 \frac{3}{5}$;
b) $-0,12$ và $-\frac{2}{5}$
c) $\frac{-2}{7}$ và $-0,3$.
Phương pháp giải:
Đưa các số về dạng hai phân số cùng mẫu rồi so sánh.
Lời giải chi tiết:
a) $2,4=\frac{24}{10}=\frac{12}{5}$ và $2 \frac{3}{5}=\frac{13}{5}$
Ta có: $\frac{12}{5}<\frac{13}{5} \Rightarrow 2,4-10$ nên $-\frac{3}{25}>-\frac{10}{25}$ nên $-0,12>-\frac{2}{5}$.
c) $\frac{-2}{7}=\frac{-20}{70}$ và $-0,3=\frac{-3}{10}=\frac{-21}{70}$.
Do $-20>-21$ nên $\frac{-20}{70}>\frac{-21}{70}$ nên $\frac{-2}{7}>-0,3$.

Bài tập 8 trang 11

a) Sắp xếp các số sau theo thứ tự tăng dần: $\frac{-3}{7} ; 0,4 ;-0,5 ; \frac{2}{7}$.
b) Sắp xếp các số sau theo thứ tự giảm dần: $\frac{-5}{6} ;-0,75 ;-4,5 ;-1$.
Phương pháp giải:
– Đưa các số về các phân số có cùng mẫu số để so sánh
– Sắp xếp các phân số theo thứ tự.
Lời giải chi tiết:
a) Ta có:
$ \frac{-3}{7}=\frac{-6}{14} ; \frac{-1}{2}=\frac{-7}{14} $
$\frac{2}{5}=\frac{14}{35} ; \frac{2}{7}=\frac{10}{35}$
Vì $-7\lt-6\lt0$ nên $\frac{-7}{14}\lt\frac{-6}{14}\lt0$
Vì $0\lt10\lt14$ nên $0\lt\frac{10}{35}\lt\frac{14}{35}$
Do đó: $\frac{-7}{14}\lt\frac{-6}{14}\lt\frac{10}{35}\lt\frac{14}{35}$
=> Sắp xếp các số theo thứ tự tăng dần: $\frac{-1}{2} ; \frac{-3}{7} ; \frac{2}{7} ; \frac{2}{5}$
b) Ta có: $\frac{-5}{6}=-0,8(3)$
Mà $-0,75\gt-0,8(3)\gt-1\gt-4,5$.
=>Sắp xếp các số theo thứ tự giảm dần: $-0,75 ; \frac{-5}{6} ;-1 ;-4,5$

Bài tập 9 trang 11

Hình 4 mô tả một chiếc cân khối lượng, ở đó các vạch ghi 46 và 48 lần lượt ứng với các số đo 46 kg và 48 kg. Khi nhìn vị trí mà chiếc kim chỉ vào, bạn Minh đọc số đo là 47,15 kg, bạn Dương đọc số đo là 47,3 kg, bạn Quân đọc số đo là 47,65 kg. Bạn nào đã đọc đúng số đo? Vì sao?
Giải SGK bài Tập hợp Q các số hữu tỉ chương 1 Toán 7 Cánh diều tập 1 16
Phương pháp giải:
Quan sát độ chia nhỏ nhất của chiếc cân và quan sát xem chiếc kim chỉ vào số bao nhiêu.
Lời giải chi tiết:
Ta thấy độ chia nhỏ nhất là 100g, chiếc kim chỉ quá số 47 ba vạch chia nhỏ nhất nên nó chỉ số 47,3kg.
Vậy bạn Dương đọc đúng, bạn Minh và Quân đọc sai.

Bài tập 10 trang 11

Cô Hạnh dự định xây tầng hầm cho ngôi nhà của gia đình. Một công ty tư vấn xây dựng đã cung cấp cho cô Hạnh lựa chọn một trong sáu số đo chiều cao của tầng hầm như sau: 2,3 m; 2,35 m; 2,4 m; 2,55 m; 2,5 m; 2,75 m. Cô Hạnh dự định chọn chiều cao của tầng hầm lớn hơn $\frac{13}{5}m$ để đảm bảo ánh sáng, thoáng đãng, cân đối về kiến trúc và thuận tiện trong sử dụng. Em hãy giúp cô Hạnh chọn đúng số đo chiều cao của tầng hầm.
Phương pháp giải:
Đổi chiều cao của tầng hầm ra số thập phân rồi so sánh với sáu số đo chiều cao được tư vấn.
=>Chọn chiều cao lớn hơn chiều cao của tầng hầm.
Lời giải chi tiết:
Ta có: $\frac{13}{5}=\frac{26}{10}=2,6$
Ta thấy $2,75>2,6$ nên số đo chiều cao của tầng hầm được chọn là: $2,75m$

Cảm ơn các bạn đã theo dõi bài viết của HocThatGioi về Giải SGK bài Tập hợp Q các số hữu tỉ chương 1 –Số hữu tỉ trang 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 Toán 7 Cánh diều tập 1. Hi vọng các bạn có một buổi học thật thú vị và tiếp thu được nhiều kiến thức bổ ích. Chúc các bạn học tốt!

Bài viết khác liên quan đến Lớp 7 – Toán – Số hữu tỉ
Back to top button
Close